Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana w przedszkolu polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka.

W ramach pomocy psychologiczno – pedagogicznej w naszym przedszkolu zostały zorganizowane następujące zajęcia wynikające  w szczególności:

- ze szczególnych uzdolnień:
*zajęcia plastyczne – „PLASTUŚ” dla 4 latków prowadzone przez panią mgr Beatę Kowalewską oraz „JESTEŚMY MALARZAMI” dla 5-6 latków prowadzone przez panią mgr Magdaleną Zbrożek;
*zajęcia manualne – „MAŁE ORIGAMI” dla  5-6 latków prowadzone przez panią mgr Jolantę Sobocińską;
* zajęcia muzyczno – językowe dla 4 latków prowadzone przez panią mgr Katarzynę Olczyk;

- ze specyficznych trudności w uczeniu się:
*zajęcia wspomagające z zakresu koordynacji ruchowej „ MALI SPORTOWCY” prowadzone przez panią mgr Olgę Jadczak;
*zajęcia wspomagające z zakresu trudności manualnych prowadzone w grupie V przez panią mgr Dorotę Kozicką i panią mgr Sylwię Prokurat oraz w grupie VI przez pana mgr Łukasza Wojciechowskiego;

- z zaburzeń komunikacji językowej:
*zajęcia terapii logopedycznej dla dzieci zakwalifikowanych z grup V i VI oraz zajęcia STYMULACJI ROZWOJU MOWY dla 3-4 latków prowadzone przez panią mgr Annę Tyborowską;
*zajęcia terapii logopedycznej dla dzieci zakwalifikowanych z grupy III prowadzone przez panią mgr Beatę Kalinowską;

- z wad postawy:
* zajęcia korekcyjno - kompensacyjne dla dzieci z wadami postawy prowadzone przez panią mgr Alicję Zaniewską.
04.10.2013r

W miesiącu wrześniu w naszym przedszkolu wszystkie 5- cio i 6 - cio latki zostały objęte badaniem logopedycznym mającym na celu wstępną ocenę stanu mowy, wykrycie zaburzeń jej rozwoju oraz zakwalifikowanie dzieci na zajęcia terapii logopedycznej.

Badanie logopedyczne mowy obejmuje:
- badanie rozumienia poleceń słownych,
- badanie zdolności wypowiadania się,
- badanie budowy i sprawności aparatu artykulacyjnego,
- badanie prawidłowości wymawiania dźwięków mowy i wyrazów.

Zajęcia logopedyczne prowadzone w naszym przedszkolu odbywać się będą indywidualnie bądź w grupach terapeutycznych liczących nie więcej niż 6 dzieci.

  Systematyczność, stosowanie się do zaleceń logopedy są gwarancją sukcesu i trwałych efektów.
30.09.2013r

Jedzie sobie pan, pan, na koniku sam, sam,
jedzie sobie chłop, chłop, na koniku hop, hop.
A za chłopem Żyd Żyd na koniku hyc hyc
A za Żydem kurdupelki powpadały do butelki.

Kosi kosi łapci,
pojedziemy do babci,
od babci do mamy, mama da śmietany.

Kosi kosi łapci,
pojedziemy do babci,
od babci do cioci, ciocia da łakoci.

Kosi kosi łapci,
pojedziemy do babci,
Babcia da nam mleczka, dziadek cukiereczka.

Kurka kaszkę ważyła
pierwszemu dała bo malutki
drugiemu dała bo śliczniutki
trzeciemu dała bo grzecznie prosił
czwartemu dała bo wodę nosił
a piątemu nic nie dała i frrrrrr odleciała.

Tu Sroczka kaszkę warzyła
I ogonek sparzyła:
Temu dała - bo malutki,
Temu dała - bo znał nutki,
Temu - by nie umarł z głodu,
Temu - całkiem bez powodu,
A temu nic nie dała, frrr – odleciała
I tu się schowała (np. dziecku pod pachę).

DRODZY RODZICE!
  W związku z obchodami EUROPEJSKIEGO DNIA LOGOPEDY 06 marca 2013 roku w godzinach od 9.00 do 16.00 w naszym przedszkolu odbędą się indywidualne konsultacje logopedyczne. Zainteresowanych rodziców serdecznie zapraszamy.

W miesiącu marcu będziemy powtarzać i utrwalać z dziećmi uczestniczącymi w terapii logopedycznej głoski syczące czyli: s, z, c, dz.
W pierwszym tygodniu marca na naszych zajęciach zagości głoska "s".
Utrwalimy prawidłowe ułożenie narządów artykulacyjnych przy wybrzmiewaniu głoski "s" - język za dolnymi ząbkami, ząbki zamknięte, buzia usmiechnięta.
Pobawimy się w syczące węże, posyczymy jak zdenerwowane gęsi lub łabędzie, posyczymy jak wylatująca para podczas gotowania wody, jak uciekające powietrze przez małą dziurkę z balonika.  .
Dzieci wysłuchają "Bajki o Smutnej Sowie" oraz wykonają szereg ćwiczeń rozwijających mowę : wyodrebnianie głosek i sylab, budowanie wypowiedzi poprawnych gramatycznie, wypowiadanie się na dany temat, poszerzanie zasobu słownictwa. Oprócz wyżej wymienionych ćwiczeń znajdą się rownież ćwiczenia usprawniające grafomotorykę, rozwijające spostrzegawczość, pamięć wzrokową oraz kształtującą orientację na płaszczyźnie kartki.

Sprawy dotyczące rozwoju mowy dziecka, wad wymowy, momentu i potrzeby rozpoczęcia terapii logopedycznej i in., stale jeszcze budzą kontrowersje i logopedzi często muszą odpowiadać na pytania z nimi związane. Oto najczęstsze z tych pytań i próba odpowiedzi na nie.

1. Jakie są przyczyny powstawania wad wymowy?

Jest ich bardzo wiele, czasami występuje jednocześnie wiele przyczyn. Ponadto ten sam czynnik u różnych dzieci może dawać różny skutek. Do najważniejszych należą:
•    czynniki genetyczne
•    uszkodzenie struktur korowych mózgu
•    mikrouszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego
•    uszkodzenia obwodowego układu nerwowego
•    zaburzenia metabolizmu - fenyloketonuria, histydemia
•    wady narządów głosowo - artykulacyjnych np. rozszczep podniebienia
•    zaburzenia słuchu
•    niedorozwój umysłowy
•    autyzm dziecięcy
Ponadto:
•    choroby matki, urazy psychiczne, zatrucia chemiczne
•    urazy okołoporodowe
•    choroby dziecka z powikłaniami w 1, 2 i 3 r.ż.
•    nieprawidłowa budowa narządów artykulacyjnych - języka, zgryzu, podniebienia
•    przerost trzeciego migdałka, skrzywienie przegrody nosowej, przerost śluzówki nosa
•    nieprawidłowe funkcjonowanie narządów mowy, czyli niska sprawność języka i warg, brak pionizacji języka, nieprawidłowa praca mięśni uruchamiających wiązadła głosowe
•    nieprawidłowa budowa i funkcjonowanie narządu słuchu czyli zaburzenia słuchu fonematycznego, zaburzenia analizy i syntezy słuchowej, obniżenie słyszalności (niedosłuch, głuchota)
•    warunki niesprzyjające uczeniu się mowy czyli nieprawidłowe wzorce wymowy, zły styl wychowania i postawy rodziców, brak stymulacji rozwoju mowy
•    opóźniony rozwój psychomotoryczny i emocjonalny dziecka

2. Czy z wady wymowy można wyrosnąć?

Istnieją pewne opóźnienia, które pod wpływem stymulacji rodziców, czy przedszkola normują się samoistnie. Nigdy jednak nie można tego zagwarantować w 100%. Nie należy więc słuchać opinii innych osób, nawet specjalistów w pokrewnych dziedzinach, lecz wszystkie niepokojące symptomy skonsultować z logopedą. Ważne, żeby zrobić to odpowiednio wcześnie.

3. Kiedy należy pójść z dzieckiem do logopedy?

W każdym przypadku stwierdzenia zaburzeń mowy należy jak najszybciej rozpocząć terapię logopedyczną, gdyż wczesna interwencja skraca jej czas i zwiększa efektywność. Jeżeli poziom rozwoju emocjonalno - społecznego dziecka wyklucza zajęcia w gabinecie, powinna być udzielona porada matce, która będzie sprawowała odpowiednią opiekę w domu, a po pewnym czasie można podjąć następną próbę współpracy z logopedą.
Jeżeli dziecko pochodzi z obciążonego okresu ciążowo - okołoporodowego, ma uszkodzony słuch, jest dzieckiem z mózgowym porażeniem dziecięcym, z zespołem Downa, z rozszczepem podniebienia lub innymi ciężkimi schorzeniami, należy zgłosić się do logopedy przed ukończeniem przez nie 1r.ż.
Z dwulatkiem należy pójść do logopedy, jeżeli nie gaworzy, nie mówi, ślini się, ma kłopoty z żuciem i połykaniem, oddycha ustami, nie rozumie poleceń.
Można zapobiec powstawaniu i utrwalaniu się wad wymowy u dziecka, zgłaszając się do logopedy na badanie kontrolne, zanim ukończy ono 3r.ż.
Nie wszystkie przypadki zaburzonej artykulacji wymagają interwencji logopedy. Dzieci, u których stopień zaburzenia mowy nie jest głęboki mogą pozostać pod opieką rodzica, wyszkolonego nauczyciela lub pedagoga szkolnego.

4. Co zrobić jeżeli dziecko w wieku 3 lat nie mówi?

Prawidłowo rozwinięte 3-letnie dziecko powinno rozumieć mowę, mówić zrozumiale, posługiwać się zdaniami prostymi i złożonymi, prawidłowo wymawiać większość głosek. Zamianie mogą ulegać jedynie głoski najtrudniejsze - sz; ż; cz; dż; r.
Jeżeli 3-latek nie mówi, mówi bardzo mało, mowa jego jest niezrozumiała, zamienia lub zniekształca wiele głosek, należy zgłosić się do logopedy.
Możliwe, że logopeda stwierdzi jedynie proste opóźnienie rozwoju mowy, które z czasem się wyrówna. Może się jednak okazać, że zdiagnozowana zostanie dysfazja rozwojowa, czyli wrodzone zaburzenie rozwoju mowy, które wymaga intensywnej terapii, bo bez niej nie nastąpi prawidłowy rozwój mowy dziecka.

5. Jakie czynniki wpływają na rozwój mowy dziecka?

Na prawidłowy rozwój mowy dziecka wpływ ma wiele czynników, do najważniejszych należą:
•    prawidłowy rozwój psychomotoryczny czyli rozwój układu nerwowego zmysłów, narządów ruchu, szczególnie narządów mowy.
•    ogólny poziom intelektualny - zazwyczaj dzieci inteligentniejsze wcześniej opanowują system językowy.
•    zdolności specjalne, np. uzdolnienia językowe, rozumienie słów, płynność mowy.
•    ogólne warunki społeczno - wychowawcze, tzn. otoczenie motywujące do mówienia i oferujące prawidłowe wzorce językowe.

6. Czy wada zgryzu może wpłynąć na wymowę dziecka?

Wady zgryzu to odchylenia w ustawieniu żuchwy do szczęki górnej. Jeżeli są one znaczne np. zgryz otwarty, przodozgryz, tyłozgryz; mogą prowadzić do nieprawidłowej artykulacji niektórych głosek.
Zgryzowi otwartemu towarzyszy często wymowa międzyzębowa.
Przodozgryz - wiąże się z wymową międzyzębową i przyzębową.
Często trudno rozstrzygnąć, czy wada zgryzu jest przyczyną wady wymowy, czy jej skutkiem, np. w zgryzach otwartych. Niewątpliwie jednak wady zgryzu często współwystępują z różnymi odmianami seplenienia - bocznym, międzyzębowym, przyzębowym i in.
Dziecko z wadą zgryzu musi być pod opieką ortodonty, nosić aparat ortodontyczny, a także wykonywać ćwiczenia zalecane przez logopedę.

7. Jaki wpływ na rozwój mowy ma przerost migdałka gardłowego?

Mowę dzieci z przerośniętym migdałkiem gardłowym charakteryzuje nosowanie. Dzieci te mają utrudnione oddychanie i często upośledzenie słuchu z powodu przewlekłych nieżytów trąbki słuchowej i zapalenia ucha środkowego.
Nieprawidłowy tor oddechowy - oddychanie ustami, a także niedosłuch przewodzeniowy są przyczyną wielu nieprawidłowości artykulacyjnych. Dziecko z przerośniętym migdałkiem musi być pod opieką laryngologa, który czasami zaleca usunięcie go, a także pod opieką logopedy, prowadzącego odpowiednie ćwiczenia-oddechowe, słuchowe i in.

8. Czy należy podcinać dziecku wiązadełko języka?

Wiązadełko języka, in. wędzidełko języka to włóknisty twór, który łączy w linii środkowej dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej. Kiedy jest za krótkie może uniemożliwić wytworzenie prawidłowego brzmienia niektórych głosek, zwłaszcza sz; ż; cz; dż; l; r.
Wędzidełko można rozciągnąć dzięki masażom i intensywnym ćwiczeniom, od nich należy rozpocząć. Dopiero kiedy ćwiczenia nie przyniosą efektów można wykonać podcięcie. Decyduje o tym lekarz w porozumieniu z logopedą. Czasami zabieg ten wykonywany jest niemowlętom - w przypadku całkowitego przyrośnięcia języka. Samo podcięcie nie usprawnia języka, stwarza tylko możliwości jego pionizacji. Wkrótce po zabiegu należy wznowić ćwiczenia.

9. Jak często należy ćwiczyć mowę?

W gabinecie logopedycznym dzieci ćwiczą mowę indywidualnie. Zajęcia odbywają się co tydzień, co dwa tygodnie, czasami rzadziej, w zależności od stopnia zaburzenia i innych obiektywnych czynników. W domu jednak należy ćwiczyć codziennie.
Można prowadzić zajęcia w formie ścisłej, ale ważne jest nastawienie na cel, którym jest poprawa wymowy dziecka i przestrzeganie podstawowych zasad - mówienie do dziecka wyraźnie, poprawianie jego wymowy, zwracanie uwagi na prawidłowe żucie, połykanie, oddychanie i in. aspekty związane z mową. Ważna jest też współpraca z przedszkolem, szkołą, aby i tam oddziaływano na wymowę dziecka.

10. Jak można trafić do logopedy?

System opieki logopedycznej stanowi część systemu oświatowego i systemu opieki zdrowotnej. Logopedę można więc znaleźć w poradniach psychologiczno - pedagogicznych, przedszkolach, szkołach, a także niektórych placówkach służby zdrowia np. poradniach foniatrycznych.
Na ogół nie jest wymagane skierowanie na badanie. Należy jednak zadzwonić i umówić się na wizytę, tak jest w poradniach. W przedszkolach i szkołach, zatrudnieni tam logopedzi sprawdzają stan rozwoju mowy dzieci i kierują na terapię.

11. Jak długo trwa terapia w poradni?

Czas trwania terapii jest sprawą indywidualną. Może ona trwać od 3 miesięcy do kilku lat. Prognozując przebieg korekcji mowy należy wziąć pod uwagę różne przesłanki. Są to:
•    stopień uporczywości zaburzenia - jak bardzo zaburzona jest artykulacja, ilu głosek dotyczy, czy w niektórych kontekstach dziecko wymawia je prawidłowo czy zawsze źle.
•    wiek dziecka - im starsze tym bardziej ma utrwalone nawyki błędnego wytwarzania dźwięków; im bardziej złożone były przyczyny tym trudniejsza może być terapia. Ruchy artykulacyjne właściwe danemu językowi stają się zmechanizowane około 12-14 r.ż. Po tym okresie usunięcie zaburzeń jest trudne, aczkolwiek nie niemożliwe.
•    sprawność narządów mowy - jeżeli jest obniżona, a narządy źle zbudowane, to terapia jest trudniejsza, ponieważ najpierw trzeba je usprawnić, a budowę poprawić np. wadę zgryzu.
•    rozwój słuchu fonematycznego - żeby prawidłowo mówić dziecko musi różnicować głoski, wyłapywać nieprawidłowe artykulacje w mowie otoczenia i swojej.
•    stosunek do ćwiczeń - jeżeli dziecko ma motywację do pracy, chętnie wykonuje zadania, terapia postępuje szybciej.
•    wymowa rodziców, opiekunów, osób z najbliższego otoczenia, z którymi dziecko utrwala zdobyte umiejętności.

12. Jakie ćwiczenia należy wykonywać z dzieckiem aby poprawić jego wymowę?

Wszystkie ćwiczenia należy dobrać indywidualnie dla każdego dziecka. Najczęściej są to:
•    ćwiczenia oddechowe
•    ćwiczenia fonacyjne
•    ćwiczenia słuchu fonematycznego
•    ćwiczenia autokontroli słuchowej
•    ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych
•    ćwiczenia logorytmiczne i in.
Ilość ćwiczeń z danej grupy, ich rodzaj oraz czas trwania, zależą od rodzaju wady wymowy i postępów terapii. Wszystkie ćwiczenia powinny być wykonywane pod kierunkiem logopedy i w obecności rodzica.

13. Co zrobić, jeżeli dziecko nie chce ćwiczyć?

U podstaw tego problemu leży sposób wychowywania dzieci.
W tej sztuce najważniejszy jest jednolity styl wychowawczy, tzn. stawianie dziecku przez oboje rodziców takich samych wymagań i konsekwentne ich egzekwowanie. Brak jednomyślności i zmienność decyzji, mogą prowadzić do zachwiania równowagi emocjonalnej, nadpobudliwości bądź zahamowania. Nieprawidłowe style wychowawcze to:
•    wychowanie zbyt surowe - wywołuje lęk, bunt, agresję, czasami jąkanie - wychowanie zbyt pobłażliwe, troskliwe - może wywoływać lekceważenie otoczenia; dzieci tak wychowywane często mają opóźniony proces rozwoju mowy, mowę niestaranną.
•    wychowanie niekonsekwentne - wytwarza niepewność, zmienność nastrojów, czego rezultatem mogą być zaburzenia tempa i rytmu mowy, jąkanie.
Najważniejsze jest znalezienie złotego środka i nawiązanie z dzieckiem przyjaznych relacji. Cierpliwość i zainteresowanie rodziców osiągnięciami dziecka aktywizuje je do mówienia, motywuje do ćwiczeń i nawiązywania komunikacji z otoczeniem. Niedopuszczalne jest wyśmiewanie się, szydzenie, przedrzeźnianie, krzyczenie na dziecko.
Niezwykle ważne jest aby mowa otoczenia była prawidłowa, ponieważ słuchanie jest pierwszym etapem uczenia się mowy. Ważne jest więc to kto, jak i jak często mówi do dziecka. Mówiąc do dzieci należy na nie patrzeć, mówić powoli, wyraźnie, prawidłowo akcentować; pomaga to dzieciom koncentrować uwagę. Jeżeli mimo tych zabiegów dziecko nie chce ćwiczyć, można je motywować nagrodami, wyznaczać ścisły czas ćwiczeń i porę dnia. Chwalić najmniejsze nawet osiągnięcia.

14. Jak odróżnić wadę wymowy od mowy charakterystycznej dla danego wieku dziecka?

Prawidłowy rozwój mowy przebiega ścisłymi etapami. Poszczególne głoski pojawiają się w wymowie dziecka od najłatwiejszych do najtrudniejszych.
•    dziecko 3-letnie powinno wymawiać wszystkie głoski prawidłowo oprócz /s z c dz sz ż cz dż r/
•    między 5 – 6 r.ż. powinna pojawić się głoska /r/
•    między 4 - 5 r.ż dziecko powinno opanować wymowę głosek /sz ż cz dż/
O dziecku 3-letnim, które nie wymawia prawidłowo głosek szumiących lub głoski /r/, nie powiemy, że mówi wadliwie. Zamienianie tych głosek na łatwiejsze jest bowiem typowe dla tego okresu rozwojowego. Ale o wadzie wymowy możemy mówić w każdym wieku, jeżeli dziecko zniekształca głoski. O zaburzeniach rozwoju mowy możemy więc mówić wtedy, gdy dziecko wypowiada:
•    dźwięki nie należące do zasobu języka polskiego, w tym również wszelkiego typu deformacje głosek, np. boczne ułożenie języka, wsuwanie języka między zęby, gardłowa wymowa głoski /r/ i in.
•    głoski nie będące wynikiem zastępowania głosek trudniejszych artykulacyjnie przez głoski łatwiejsze, np. zamiana c>s.
Wadą wymowy nie jest natomiast na danym etapie rozwojowym:
•    brak głoski /kaka zamiast kaczka - u dziecka rocznego/
•    zamiana kolejności głosek w wyrazie /mokolotywa zamiast lokomotywa u dziecka 2-3 letniego/
•    zastąpienie głoski trudnej głoską łatwiejszą /safa zamiast szafa - u dziecka 3- 4 letniego/

15. Czy wada wymowy może wpływać na przebieg procesu nauki czytania i pisania?

Mówienie, podobnie jak czytanie i pisanie, są formami porozumiewania słownego. U podstaw ich prawidłowego rozwoju leży prawidłowy rozwój tych samych funkcji - słuchowych, wzrokowych, kinestetyczno-ruchowych i in. Prawidłowa wymowa głosek, ich słuchowe wyodrębnianie i identyfikowanie w wyrazie, są podstawą kształtowania się analizy i syntezy głoskowej wyrazów. Ta umiejętność jest niezbędna podczas nauki czytania i pisania. Wady wymowy, a także obniżenie sprawności językowej, są jednymi z najczęstszych przyczyn występowania dysleksji.

16. Czy moje dziecko się jąka?

Strach przed jąkaniem dzieci jest u rodziców bardzo duży. Powszechna jest bowiem opinia, że tę wadę wymowy trudno usunąć, w większym stopniu niż inne wady zwraca uwagę otoczenia, jest bardziej tajemnicza. Badania przeprowadzone wśród logopedów dowiodły, że nie lubią oni prowadzenia terapii logopedycznej, nie wierzą w jej skuteczność. Niewątpliwie terapia jest trudna, ale zawsze warto ją podjąć, bo nawet jeżeli nie odniesiemy całkowitego sukcesu, to jest duża szansa na poprawę płynności mówienia i pozbycie się lęku przed mówieniem. A to już bardzo dużo.
Początek jąkania może wystąpić w okresie gdy dziecko:
•    zaczyna mówić
•    zaczyna chodzić do szkoły
•    dojrzewa płciowo
U 90% przypadków jąkanie pojawia się przed 7r.ż., i tak jak w przypadku innych wad wymowy, terapię należy rozpocząć jak najwcześniej.
Logopeda po zbadaniu dziecka zdecyduje o potrzebie i rodzaju prowadzonej terapii. Rodzice uzyskają informacje na temat istoty jąkania, sposobów postępowania z dzieckiem jąkającym się, wybrany zostanie też rodzaj terapii.

Gimnastyka narządów mowy - Przygoda węża
Wąż spał smacznie w swojej jaskini (język leży płasko na dnie jamy ustnej). Kiedy mocniej zaświeciło słońce, zaczął się wiercić (poruszamy czubkiem języka za dolnymi zębami). Obudził się,podniósł (dotykamy językiem do dziąseł za górnymi zębami) i rozejrzał dookoła(oblizujemy górne i dolne zęby od strony wewnętrznej). Chciał wyślizgnąć się ze swojej jaskini (przeciskamy język między zbliżonymi do siebie zębami), ale okazało się, że przejście zablokował duży kamień ( przy złączonych zębach rozchylamy i łączymy wargi). Po kilku próbach udało się ominąć przeszkodę. Wąż wyszedł na zalaną słońcem polanę (wysuwamy język daleko do przodu). Zatańczył uradowany (rozchylamu usta jak przy uśmiechu, oblizujemy wargi ruchem okrężnym) i zasyczał głośno ( wymawiamy sss...).

Smok się smoczy
Albo ziewa
O coś boczy
O coś gniewa
O co chodzi panie smoku
Czyżby gruszki
Tego roku
Mało były obrodziły
Czy też może kwiaty
Polne
Okazały się mniej zdolne
Zapachy pozamieniały
Kolory nie tak dobrały
Albo może kot psot
Wlazł panu na płot?

Zabawy logopedyczne z głoską S:
- zapoznanie dzieci z prawidłową wymową głoski s - usprawnianie motoryki artykulacyjnej, zwrócenie uwagi na układ języka , ząbków oraz warg przy prawidłowym wybrzmiewaniu głoski s;
- doskonalenie syntezy i analizy głoskowej - określanie pozycji głoski w wyrazie ( na początku, na końcu);
- kształtowanie prawidłowego toru oddechowego - wdech nosem - wydech ustami, przy wydechu dzieci wymawiały długie sssssssssssssss.
Na zakończenie zajęć dzieci wyklejały z plasteliny własne smoki.

W październiku w naszym przedszkolu został ogłoszony Plastyczny Konkurs Logopedyczny pt."Rysujemy Nasze Minki". Konkurs adresowany był do wszystkich 5-cio i 6-cio latków, uczestników terapii logopedycznej. Celem konkursu było narysowanie ćwiczenia artykulacyjnego lub pomysłowej własnej minki. Prace konkursowe można było składać do 7 listopada 2011r. 15 listopada zostały ogłoszone wyniki i wręczone nagrody.
Nagrody otrzymali:
1. Kowalewska Dominika Gr.III
2. Kopeć Martyna Gr. VI
3. Broniek Zuzanna Gr.IX

Jedną  z częstych przyczyn powstawania wad wymowy u dzieci w wieku przedszkolnym jest niedostateczna sprawność narządów artykulacyjnych, przede wszystkim języka, warg, policzków , żuchwy , podniebienia miękkiego oraz koordynacja tych ruchów z oddechem. Dzieci, których narządy mowy nie są odpowiednio sprawne często zastępują głoski trudne do wymówienia łatwiejszymi, ponieważ nie potrafią wykonywać precyzyjnie pewnych ruchów artykulacyjnych, dających w efekcie głoskę. Dlatego tak ważną rolę w procesie wspierania rozwoju mowy u dziecka oraz przy okazji korekcji zaburzeń mowy pełnią ćwiczenia artykulacyjne.
Ćwiczenia te  powinny być wykonywane bardzo dokładnie, bez pośpiechu. Należy pamiętać aby czas trwania i liczbę powtórzeń dostosować do indywidualnych możliwości i potrzeb dziecka. Lepiej ćwiczyć krótko, ale kilka razy dziennie: 3-5 minut z trzylatkiem, do 10 minut ze starszym dzieckiem. Trzeba wybierać kilka ćwiczeń i starać się je wykonać dokładnie. Początkowo wskazane jest prowadzenie ćwiczeń przed lustrem, aby dziecko najpierw mogło obserwować wzór prawidłowego ułożenia narządów artykulacyjnych, a później  go naśladować i wykonać samodzielnie potem, gdy dziecko wykonuje ćwiczenia dokładnie i bez kontroli wzrokowej, można do „gimnastyki buzi i języka” wykorzystywać każdą okazję: spacer, podróż itp. W pracy z małym dzieckiem warto wykorzystać jego naturalną potrzebę zabawy i prowadzić te ćwiczenia właśnie w takiej formie. Zadaniem dorosłego jest pokazanie poprawnie wykonanego ćwiczenia i zachęcanie dziecka do pracy. Trzeba chwalić malucha za podejmowany wysiłek, nawet gdyby efekty nie były początkowo najlepsze. Ważne jest, aby dorosły wykonywał ćwiczenia precyzyjnie i tej dokładności konsekwentnie uczył swoje dziecko.
A oto propozycje ćwiczeń:

1.Ćwiczenia warg i policzków
  
•Niesforny balonik – nadymanie jednego policzka i przesuwanie powietrza z jednej strony jamy ustnej do drugiej – wargi złączone.
•Zajączek – wciąganie policzków do jamy ustnej, policzki ściśle przylegają do łuków zębowych, wargi tworzą „zajęczy pyszczek”.
•Całuski – wargi ściągnięte, wywinięte do przodu – jak przy cmoknięciu.
•Mam wąsy – utrzymanie słomki między nosem a górną wargą.
•Nic nie powiem – mocne zaciśniecie rozciągniętych warg.
•Pajac – wesoła mina: wargi złączone, kąciki uniesione do góry, smutna mina: wargi złączone, kąciki opuszczone w dół.
•Minki - naśladowanie min: wesołej - płaskie wargi, rozciągnięte od ucha do ucha, uśmiech szeroki, smutnej - podkówka z warg, obrażonej - wargi nadęte, zdenerwowanej - wargi wąskie..
•Rybka - wysuwanie warg do przodu i rozszerzanie na końcu jak u ryb.
•Zły pies - naśladowanie złego psa, unoszenie górnej wargi, wyszczerzanie zębów.
•Echo - dobitne wymawianie samogłosek a, o, e, i, u, y.
•Masaż warg - nagryzanie zębami wargi dolnej, potem górnej.
•Motorek - parskanie wargami, naśladowanie odgłosu motoru, traktora


2.Ćwiczenia języka
  
•Dotykamy palcem lub zimną łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je zaczarowanym miejscem, parkingiem itp.. w którym język (krasnoludek, samochód) powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię.
•Przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu rodzynek, pastylek pudrowych itp.
•Zlizywanie nutelli, mleka w proszku itp. z podniebienia przy szeroko otwartych ustach.
•Konik jedzie na przejażdżkę - naśladowanie konika stukając czubkiem języka o podniebienie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos kląskania.
•Winda - otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak, jakby był windą - raz do góry, raz do dołu.
•Karuzela - dzieci bardzo lubią kręcić się w koło, twój język także. Włóż język między wargi a dziąsła i zakręć nim raz w prawą, raz w lewą stronę.
•Chomik - wypycha policzki jedzeniem, a ty pokaż jak można wypchnąć policzki językiem, raz z prawej raz z lewej strony.
•Malarz - maluje sufit dużym pędzlem. Pomaluj pędzlem (językiem) swoje podniebienie, zaczynając od zębów w stronę gardła.
•Młotek - wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa. Usta szeroko otwarte!
•Żyrafa - ma długą szyję, wyciąga mocno szyję do góry. Otwórz szeroko usta i spróbuj wyciągnąć język do góry, najdalej jak potrafisz.
•Słoń - ma długą trąbę i potrafi nią wszędzie dosięgnąć. Ciekawe czy potrafisz dosięgnąć językiem do ostatniego zęba na górze i na dole, z prawej i lewej strony.( Usta otwarte, żuchwa nieruchoma)

3.Ćwiczenia żuchwy (szczęki dolnej)
  
•Zamykanie i otwieranie domku - szerokie otwieranie ust, jak przy wymawianiu głoski a, zęby są widoczne dzięki rozchylonym wargom.
•Grzebień - wysuwnie żuchwy, zakładanie i poruszanie dolnymi zębami po górnej wardze. Cofanie żuchwy, zakładanie i poruszanie górnymi zębami po dolnej wardze i brodzie.
•Krowa - naśladowanie przeżuwania.
•Guma do żucia - żucie gumy lub naśladowanie.
•Opuszczanie żuchwy – powoli i spokojnie opuszczajcie żuchwę, starając się jak najszerzej otworzyć buzię. Po serii powolnych ruchów, przyspieszcie je.
•Ziewanie – świetne ćwiczenie na rozluźnienie stawu. Ziewnijcie kilkukrotnie.
•Robienie kółek żuchwą – raz w prawo, raz w lewo.
•„Zamiatanie” żuchwą – przy otwartej buzi przesuwajcie dolną szczękę rytmicznie na boki, najpierw powoli, a potem coraz szybciej.
•Małpa– ruszajcie żuchwą we wszystkich kierunkach, podobnie jak wykonują to małpy. To doskonałe ćwiczenie rozluźniające.

4.Ćwiczenia podniebienia miękkiego
  
•Zmęczony piesek - język wysunięty z szeroko otwartych ust, wdychanie i wydychanie powietrza ustami.
•Chory krasnoludek - kaszlenie z językiem wysuniętym z ust.
•Balonik - nabieranie powietrza ustami, zatrzymanie w policzkach, następnie wypuszczanie nosem.
•Biedronka, parasol, sukienka itp. - przysysanie kolorowych kółeczek poprzez wciąganie powietrza przez rurkę i przenoszenie na obrazek biedronki...
•Śpioch - chrapanie na wdechu i wydechu.
•Rozmowa  kukułki i kurki- wymawianie sylab:ku - ko, ku -ko,uku - oko, uku - oko,kuku - koko, kuku - koko.

To tylko kilka przykładów tego, jak w zabawny sposób można pomóc naszym dzieciom w zdobywaniu sprawności prawidłowej artykulacji. Wykorzystujmy też naturalne sytuacje życiowe, które w sposób nieuświadomiony przyczyniają się do wzmocnienia mięśni języka, warg czy pozostałych narządów mowy i tym samym dadzą dziecku radość z mówienia ;

•Po posiłku pozwólmy dziecku wylizać talerz językiem -jak kotek. To ćwiczenie mniej eleganckie, za to bardzo skutecznie gimnastykuje środkową część języka, pomaga też przy jego pionizacji.
•Po śniadaniu posmarujmy dziecku wargi miodem, kremem czekoladowym, dżemem itp.  i poprośmy, aby zlizał je dokładnie jak miś czy kotek.
•Kiedy dziecko ziewa nie gańmy go, lecz poprośmy, aby ziewnęło jeszcze kilka razy, zasłaniając usta-( ćwiczymy podniebienie i szczękę dolną).
•Podczas rysowania poprośmy dziecko, aby narysowało językiem kółko (dookoła warg) lub kreseczki (od jednego do drugiego kącika ust).
•Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponujmy mu, aby lizało go unosząc czubek języka ku górze ( pionizacja).
•Dmuchanie na talerz z gorącą zupą, chuchanie na zmarznięte dłonie, cmokanie, żucie pokarmów a nawet wystawianie języka to też ćwiczenia aparatu artykulacyjnego.

Wspaniałej zabawy życzy dzieciom i rodzicom
Anna Maria Tyborowska logopeda